Her Yönüyle “Huzursuz Bacak Sendromu”

Geceleri bir anda yataktan sıçramanıza neden olan, uykunuzu tam olarak alamamanıza neden olan sanki başka birisi bacaklarınızı kontrol ediyormuşcasına rahatsızlık veren bir rahatsızlığıız mı var ? onun adı Huzursuz “Bacak Sendromu” …

Bugün Sizlerle huzursuz bacak sendromu, nedenleri ve tedavisi konusunu paylaşöak istiyoruz…

 

Huzursuz Bacak Sendromu, Nedenleri ve Tedavisi

her-yonuyle-huzursuz-bacak-sendromu-nedir

Bacaklarda meydana gelen ve  tam olarak tarif edilemeyen ve uykuya dalmaya engel olan garip duyu hissi, huzursuz bacak sendromu olarak tanımlanır “huzursuz bacak sendromu”. Huzursuz bacak sendromunda, otururken ve yatınca bacaklarda olağan dışı bir rahatsızlık hissi ile kendini gösteren genellikle hastalar tarafından tam olarak ifade edilemeyen ancak  bacak,uyluk ve ayaklarda, hatta bazı kişilerde kollarda ürperme, ağrı, kaşınma, ezilme, yanma, karıncalanma şeklinde ifade edilebilen bazı hastalar da ise kas krampı veya uyuşma ile karıştırabilen bir rahatsızlıktır.

Dinlenme halindeyken ağrı, karıncalanma, uyuşma ve çekilme gibi belirtilerle kendini gösteren huzursuz bacak sendromu ( Restless Leg Syndrome ) daha çok akşam ve geceleri görülür. Bu garip his; ağrı, karıncalanma, uyuşma ve çekilme şeklinde tanımlanmaktadır. Bacaklar hareket ettirilerek geçici bir rahatlama sağlanabilir. Hastalar akşamları TV seyredemezler, misafirliğe gidemezler ve en önemlisi yattığında bacaklarındaki huzursuzluk hissinin harekete zorlaması nedeniyle uykuya dalamazlar, yataklarından kalkıp dolaşmak isterler. Aynı his gece yarısı uyanmalara ve uykuya dalma zorluğuna da yol açabilir. Bu hastalar uzun süreli istirahattan ve yolculuktan çok rahatsızlık duyarlar.

Uykuda bacak hareketleri sık olduğundan hastaların önemli bir kısmında uykuda bacak hareketleri sendromu olarak adlandırılan ayrı bir hastalık ile birlikteliği seyri de oldukça sık görülmektedir. Hastaların ortalama %80’inde bu iki hastalık birlikte gözlenir. Hastalardaki belirtiler bacaklarda önemsiz hafif yakınmalardan, depresyonu yol açan, yaşamdan zevk alamama noktasına kadar giden geniş bir yelpazede kendini gösterebilir. Sendromun toplumlarda görülme sıklığı değişebilir. Örneğin, Akdeniz ve Ortadoğu ülkelerinde yüzde 3 sıklıkta görüldüğü tahmin ediliyor. Yapılan çalışmalar, hastalığın kadınlarda erkeklere göre iki misli daha fazla görüldüğünü gösteriyor.

 

Uyku Düzenini Olumsuz Etkiliyor

Genelde Huzursuz Bacak Sendromu şikayetleri akşamları başlar ve uyumaya engel olur. Hastaların uykuya dalması zorlaşır, rahatsızlık verici bu his nedeniyle kalkıp dolaşmaları gerekir. Gündüz yapılan şekerlemelerde de dahi hastalar sıkıntı yaşayabilmektedirler. Genellikle sabaha karşı bu hissin geçmesi ile uykuya dalarlar ancak bu uyku da çoğunlukla kaliteli bir uyku değildir. Çünkü huzursuz bacak sendromu olan kişilerin hemen tamamında uykuda periyodik bacak hareketleri ortaya çıkar. Bu kişilerin uyku sırasında sıkça bacaklarını oynattığı gözlenir ve bu hareketler uyku bütünlüğünü bozar. Birçok hasta hekime uyuyamama şikayeti ile başvurur. Hasta bu yönde araştırılmaz ise çoğu zaman olduğu gibi verilen uyku ilaçları ile şikayetler daha kötü hale gelir.”Huzursuz bacak sendromunda, hastalığın ilerlemesi ile birlikte şikayetler günün daha erken saatlerinde başlayabiliyor ve bacaklardan vücudun diğer bölgelerine de yayılabiliyor. Gündüz saatlerinde özellikle yolculuk sırasında ya da sinema, tiyatro gibi uzun süreli oturmayı gerektirecek durumlarda şikayetler baş gösteriyor.

Huysuz Bacak Sendromunun Nedenleri nelerdir?

her-yonuyle-huzursuz-bacak-sendromu-ne-yapmali

Hastalığa yol açan etkenler 2 grupta değerlendirilebilir. Birinci grup, kadınlarda daha çok görülür, genetik geçiş ön plandadır ve belirgin bir sebebi bulunmaz. İkinci tür huzursuz bacak sendromunun ise demir eksikliği anemisi, vitamin eksikliği, vücut tuzlarında dengesizlik, beta bloker, östrojen, lityum, antihistaminik ve antidepresan ilaçlar, gebelik (özellikle son üç ayı), diyabet, böbrek hastalıklarıyla ilişkisi vardır. Ayrıca sigara, alkol ve kafein gibi faktörler hastanın yakınmalarını artırabilmektedir. Bazı araştırmacılar ise beyinde dopamin seviyesinde dengesizlik olmasını sorumlu tutmaktadırlar. Stres ile hastaların yakınmaları daha da şiddetlenmektedir.

Huysuz Bacak Sendromu Tanısı Nasıl Konulur?

Aşağıdaki soruların iki veya daha fazlasına evet yanıtı veriyorsanız sizde huzursuz bacak sendromu olabilir:

  • Otururken veya uzanırken bacaklarınızda tanımlayamadığınız kötü bir his oluyor mu? Bu his nedeniyle bacaklarınızı hareket ettirmek zorunda kalıyor musunuz?
  • Bacaklarınızı hareket ettirmek bu yakınmalarınızı azaltıyor mu?
  • Bu yakınmalarınız günün ilerleyen saatlerinde daha fazla mı oluyor?
  • Gündüzü uykunuz gelir mi? Kendinizi uykusuz hisseder misiniz?
  • Uykuda bacaklarınızı veya kollarınızı ritmik olarak hareket ettirdiğiniz söylenir mi?
  • Ailenizde huzursuz bacak sendromu tanısı konmuş kimse var mı?

Hastalığın belirtilerine sebep olan şeker hastalığı, kansızlık, sinir harabiyetleri vs gibi hastalıklarda, bu hastalıklara ait belirtiler muayenede saptanır ve bu hastalıkların teşhisine yönelik testler yapılır. Ayrıca huzursuz bacak sendromunun büyük bir çoğunluğunun altında başka bir hastalık yatmaz. Bu tipe esansiyel tip denir. Esansiyel tipin ailesel özelliği vardır. Muayenesinde herhangi bir bulguya rastlanmaz. Bu hastalıkta, birçok büyük merkezde uyku EEG’ si çekilerek, bacaklara bağlanan elektrotlarla uykuda oluşan hareket bozukluğu tespit edilmeye çalışılır. EEG, beynin fonksiyonlarını bilgisayara veya kâğıt üzerine yazdırmaya yarayan bir tanı aletidir. Bunun dışında huzursuz bacak sendromuna benzer belirtiler verebilen diğer hastalıkları elemek için hekim gerek duyarsa laboratuar, MR, EMG gibi birçok tetkik yapılabilir.

 

Huysuz Bacak Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?

her-yonuyle-huzursuz-bacak-sendromu-tedavisi

Tedavide en önemli adım, hastanın şikâyetlerinin hekim tarafından çok iyi değerlendirilmesi ve ayrıntılı bir muayene ile tanının doğru konmasıdır. Hastalık bazen romatizmal hastalıklarla da karıştırıldığı için, tanı konulmasında gecikmeler olabilir. Hastalığa yol açan başka bir neden varsa öncelikle bunun tedavisi yapılır. Esansiyel dediğimiz tipte, hastalığa sebep olduğu düşünülen, beyindeki eksik maddeyi yerine koymak için bu maddeyi içeren ilaçlar yatmanda önce verilir.

Demir eksikliği gibi altta yatan bir neden var ise unu tespit edip tedavi etmek huzursuz bacak sendromunu da tedavi edecektir ancak bu durum çoğu zaman mümkün olamamaktadır. Bu durumda da tedavi amacıyla yaşam şekli değişikliği önerileri ve ilaçlar ön plana çıkmaktadır. Bazı bulantı ilaçları, depresyon ilaçlarının çoğu ve kalsiyum kanal blokajı yapan ilaçlar (tansiyon ve kalp hastalarında kullanılır) huzursuz bacak sendromunu kötüleştirebilir. Ağrı kesici ilaçlar işe yarayabilir, ılık banyo ve masaj yapmak şikâyetleri azaltabilir, bacaklara sıcak veya soğuk (veya her ikisi dönüşümlü) uygulamak bacaklarda rahatsızlık verici hissi azaltabilir. Gevşemek için meditasyon yapmak bazı hastalarda işe yarayabilmektedir

Hastalığın sonucunca oluşan uyku probleminde tedavisinin yapılması gerekir. Ayrıca depresyon bu hastalığa olumsuz etki yapar. Hastalığın daha fazla hissedilmesine neden olur. Bundan dolayı hastada depresyon durumu varsa bununda tedavisi yapılmalıdır.

Huysuz Bacak Sendromu Hastalarına Öneriler:

  • Her gün aynı saatte uyanın,
  • Gündüz vakti olabildiğince aydınlık ortamlarda bulunun,
  • Sabah çalışmaya başlamadan önce biraz yürüyüş yapın (İşe yürüyerek gidebilirsiniz) Günlük yürüyüş süresi ortalama 45 dakikadan kısa olmasın,
  • Aldığınız kafeini (Kahve, çay, çikolata) kısıtlayın. Günde 2 fincandan fazla kahve içmeyin.
  • Uykuya dalmakta veya sürdürmekte sorununuz varsa kafeini tamamen hayatınızdan çıkarın,
  • Mümkün ise sigarayı azaltın ve alkol alımını kısıtlayın. Uyku ile ilgili sorununuz varsa sigara ve alkolden tamamen uzak durmaya çalışın.
  • Uykunuz gelirse gündüz vakti kısa süreli uyuyabilirsiniz ama gece uykusuzluk çekiyorsanız gündüz uyumamalısınız,
  • Yatak odanızı uyuma ve cinsellik dışında kullanmayın, yatak odanızı çalışma odası olarak kullanmamalısınız,
  • Yatak odanız ısı, ışık ve gürültü açısından sizi rahat ettirecek şartlarda olmalıdır,
  • Uykuya uyanmayı arzu ettiğiniz zamandan 9 saat önce başlayın
  • Uyumadan 1 saat önce günlük aktiviteyi bitirin, 15 dakika boyunca o gün yaşadığınız sıkıntıları, başarıları ve mutlulukları bir kâğıda yazın sonra 45 dakika boyunca gevşemeye çalışın.
  • Uyarıcı olmayan şeyler yapın (hafif şeyler okuyun, klasik müzik dinleyin, ılık köpüklü bir banyo yapın, meditasyon yapın, 1 bardak ılık ballı süt için). Sonra yatağa girin, gözlerinizi kapatıp uykuya dalmanın keyfini çıkarın.
  • Eğer yaklaşık 15 dakika süreyle uykuya dalamadıysanız kalkın ve başka bir odaya gidin ve uykunuz gelinceye kadar gevşemeye çalışın, uykunuz gelince tekrar yatağa gidin. Bu durum tekrar edebilir ama mutlaka her gün aynı saatte uyanmaya özen gösterin.

Sağlık ile ilgili diğer yazılarımızı okumak için HEMEN TIKLAYIN

Sağlıklı günler dileriz

 

Benzer yazılar

Bir yanıt yazın

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.